• Aysu ERDEM
• 23.04.2024
• 918 Görüldü

İş Kanunu’na Göre Resmi Tatillerde Çalışma Hükümleri

Ülkemizde çalışanlar, yasalarca belirlenen resmi tatil günlerinde dinlenme hakkına sahiptir. İş kanunu, resmi tatil günlerinde çalışmayı düzenleyerek işveren ve çalışanların haklarını korur. İşte İş Kanununa göre resmi tatillerde çalışma hükümleriyle ilgili detaylar:

1. Resmi Tatil Günleri:
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanuna göre Ülkemizde;
* 28 Ekim günü saat 13ten itibaren başlayıp 29 Ekim günü devam eden Cumhuriyet Bayramı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, 30 Ağustos Zafer Bayramı;
* Arefe günü saat 13te başlayıp 3,5 gün süren Ramazan Bayramı, Arefe günü saat 13te başlayıp 4,5 gün süren Kurban Bayramı;
* 1 Ocak yılbaşı tatili, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü olarak kutlanmaktadır.

2. Resmi Tatillerde Çalışma Zorunluluğu:
Ä°ÅŸ kanununa göre, ulusal bayram ve genel tatil yerlerinde iÅŸyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iÅŸ sözleÅŸmesi veya iÅŸ sözleÅŸmeleri ile kararlaÅŸtırılır.  SözleÅŸmelerde hüküm bulunmaması hallerinde söz konusu günlerde çalışılası için işçinin onayı gerekmektedir. Ancak bazı sektörlerde ve iÅŸyerlerinde iÅŸin sürekliliÄŸinden dolayı çalışma ihtiyacı doÄŸabilir. Bu durumda iÅŸveren, çalışanlarla anlaÅŸarak resmi tatillerde çalışmayı düzenleyebilir. 

3. Resmi Tatillerde Çalışmanın Ücretlendirilmesi:
Resmi tatillerde çalışan işçilere, çalıştıkları süre için normal çalışma günlerine göre daha yüksek ücret ödenmesi gerekir. Çalışanlar, resmi tatillerde çalıştıkları her gün için normal çalışma günlerine göre %100 oranında fazla ücret alır. Kanun’da herhangi bir sınırlama olmadığı için ilgili günlerde bir saatlik dahi çalışma olsa o gün için fazladan bir günlük ücret ödenir. Arefe günleri saat 13ten sonra resmi tatil özelliği bulunduğundan, bu saatten sonra yapılacak çalışma için de ayrıca yarım günlük daha ücret ödenmesi gerekmektedir.

4. Resmi Tatillerde İzin Kullanımı:
İşverenler, resmi tatillerde herhangi bir çalışma karşılığı olmaksızın işçiye o günün ücretini tam olarak öder. Bununla beraber, işçinin yıllık izin süresi içerisinde resmi tatil bulunması halinde bu süreler yıllık izin süresinden düşülmez.

5. Ä°ÅŸ Kanununa Uygunluk ve Denetimler:
İşverenlerin resmi tatillerde çalışma düzenlemeleri, İş Kanununa uygun olmalıdır. Çalışanlar, haklarının korunması için iş kanununun gerekliliklerine uyulup uyulmadığını denetleyebilirler. Ayrıca, iş müfettişleri de işyerlerinde resmi tatillerde çalışma düzenlemelerini denetleyebilir.

Örnek Durum:

Bir iÅŸyerinde çalışan bir işçinin günlük ücretinin bin lira, Kurban Bayramının Pazartesi günü saat 13te baÅŸladığını ve işçinin arefe günü ile PerÅŸembe günü tam çalıştığını varsaydığımızda; 
* İşçinin aylık ücreti her halükarda 30bin liradır.
* Arefe günü yarım gün fazla çalışması karşılığında 500 lira,
* Perşembe günü çalışması karşılığında da 1000 lira alacağından işçinin toplam alacağı ücret 31500 lira olacaktır.

Sonuç:

İş Kanunundaki bu düzenlemede öncelikli olan, işçinin tatil günü çalışmaması yani dinlenmesidir. İşçinin tatil günü çalışması, toplu iş sözleşmesi ya da iş sözleşmesinde böyle bir hüküm bulunmuş olmasına bağlıdır. İş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışılacağına dair bir hüküm var ise işçinin bu günlerde çalışması bir zorunluluktur. Sözleşmedeki açık hükme veya işçinin sonradan verdiği onaya rağmen çalışılmamış ise bu durum işçi açısından devamsızlık olarak değerlendirilir. Diğer taraftan bu davranışına uygun bir disiplin cezası verilebilir. Aksi durumda yani iş sözleşmesinde ya da toplu iş sözleşmesinde ya da sonradan işçinin yazılı veya sözlü onayı olmaksızın ulusal bayram veya genel tatil günlerinde işçi çalışmaya zorlanamaz. Zorlanır ise işçinin iş sözleşmesini tek taraflı fesih hakkı doğar. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işçi herhangi bir çalışma karşılığı olmaksızın bir günlük ücret alır, çalışması halinde fazladan bir günlük daha ücrete hak kazanır. Tatil gününde çalışan işçi günlük 11 veya haftalık 45 saatten fazla çalışır ise ayrıca fazla mesai ücretine de hak kazanacaktır.

İş kanununa göre resmî tatillerde çalışma hükümleri, işverenler ve çalışanlar için önemlidir. Bu hükümlerin doğru bir şekilde uygulanması hem işveren hem de çalışanların haklarının korunması açısından önem arz etmektedir.